کرگیری (core به معنای هسته میباشد.) بتن در واقع عملیاتی است که در آن از بتن تقویت شده یا بتن معمولی مغزه(قسمتی از بتن را که به شکل استوانه است از دورن یک حفره خارج میکنند) میگیرند یا در آن حفره ایجاد میکنند.

ما با اجرای عملیات کرگیری میتوانیم به هر تعداد که میخواهیم سوراخ های تماما صاف و صیغلی روی دیوار، سقفو سطح زمین درون بتن ایجاد کنیم.

در زبان انگلیسی عملیات کرگیری را اصطلاحا (concrete core drilling) مینامند.

کاربرد کرگیری بتن

هدف ما از کر گیری میتواند به شکل های مختلفی ظاهر شود که مهم ترین آنها را میتوانیم اینگونه شرح دهیم ؛

گاهاً در بعضی پروژهای ساخت و ساز نیازمند آزمایش روی یک قسمت خاص از بتن هستیم ولی نمیتوانیم آزمایش را به صحیح و دقیق در محل انجام پروژه یا به اصتلاح سر زمین انجام دهیم.

بنابراین باید قسمتی از بتن را جدا کرده و به آزمایشگاه ببریم تا در انجا تست مغزه گیری بتن بر روی نمونه از بتن مورد نظر ما انجام شود.

در آزمایشگاه های بتن مغزه های بتنی را که حکم نمونه آزمایشگاهی را دارند بررسی میکنند.

این آزمایش شامل مطالعه دقیق ویژگی ها و رفتار های مختلف یک نمونه (مغزه) بتنی میشود، برای بدست آوردن این نمونه ها از روش کر گیری استفاده میکنند.

بدین صورت ک قطعه ای از بتن (مغزه) برای تست در آزمایشگاه جهت تعیین خصوصیات مختلف آن (مقاومت بتن، ساختار و …) از بتن به صورت یک استوانه خارج میشود.

تست مغزه گیری بتن نامی است که به تمامی مراحل انجام شده در آزمایش با هدف بررسی بتن مورد نظر میدهند.

در چنین شرایطی است که ما نیاز داریم تا به وسیله روش کرگیری از بتن حفره ای استوانه ای درون ان ایجاد کنیم و استوانه بتنی خارج شده از حفره یاد شده را به آزمایشگاه جهت انجام آزمایش های لازمه تحویل دهیم.

تا در آنجا با انجام آزمایش های مختلف از خصوصیا کمی و کیفی آن مطلع شوند.

اهداف مهم در کرگیری بتن

یکی دیگر از اهداف مهم کر گیری ایجاد یک مسیر در بتن مقاوم سازی شده یا معمولی برای عبور لوله ( آب، گاز و …) یا سیم های تلفن و دیگر خطوط، داکت لوله، سیستم اطفای حریق دررون ساختمان میباشد.

این عملیات سالهاست که به وسیله دریل های مختلفی که مخصوص کرگیری ساخته و طراحی شده اند انجام میشود.

شایان توجه است که استفاده از دریل های مکانیکی در صنعت ساخت ساز دارای سابقه تاریخی طولانی مدتی است.

امروزه برای انجام عملبات کرگیری و مغزه گیری بتن از انواع مختلفی از دریل ها استفاده میکنند که میتوان آنها را به سه دسته ۱٫الکتریکی ۲٫مکانیکی ۳٫نیمه اتوماتیک تقسیم کرد.

استفاده از دریل ها در کرگیری

واضح است که دریل ها باید برای بریدن قسمتی از بتن باید از ماده بسیار محکم و مقاومی استفاده کنند.

به همین دلیل است که در دریل ها از هسته و نوک (بخش انتهایی دریل) الماسی استفاده میکنند.

البته الماسی که در این دریل ها استفاده میشود ارزش جواهر شناسی ندارد و همچنین مقدار آن بسیار کم است و دلیل کم بودن مقدار آن کمیاب بودن الماس و همچنین هزینه بسیار آن است.

به علاوه با استفاده مقادر کمی الماس و ترکیب آن با فولاد میتوانیم نتیجه مطلوب خود را برای بریدن انواع سطوح سخت بدست اوریم.

سوالی دیگری که در ذهن هر شخص ممکن است مطرح شود این است که چرا از بین این همه مواد در سطح کره خاکی درون دریل ها از الماس استفاده میکنند؟

در مقام پاسخ باید گفت که الماس سختی بسیار بالایی دارد (حتی بیشتر از فولاد) پس بدیهی است که برای برش سطوح سختی مانند ماده سنگ ها و بتن ها و … از الماس استفاده شود.

از لحاظ روش های مختلف ساخت نیرو برای اعمال آن به بتن میتوان دریل ها را به چند دسته متفاوت تقسیم نمود، که شامل دریل های بادی، هیدرولیک (آبی) و الکتریکی تقسیم نمود‌‌.

نحو ی عملکرد دریل در عملیات کرگیری

امروزه استفاده از دریل ها اکثرا به صورت اتوماتیک در آمده است.

این دریل ها با تنظیمات ساده و قابل فهم روی دیوار نصب میشوند بسته به قطر مغزه مورد نیاز روی محل حفره دوایر ۳۶۰ درجه ایجاد میکنند، سپس میتوان بتن های استوانه ای شکل را (مغزه) از حفره خارج کرد.

مته ی دریل لوله ای فولادی است که معمولا ارتفاعی ۴۵ سانتی متری دارد.

شاید جالب باشد که بدانید پیشروی مته در بتن نه با اعمال فشار بر بتن بلکه دلیل ان عمدتاً سایش سگمنت های الماسی است که به سر لوله ی فولادی جوش شده اند.

البته این نکته دور از توجه نیست که در عملیات کرگیری به وسیله دریل فشار اندکی برو روی بتن در حال سوراخ شدن وارد میشود که بر پیشروی سریع تر و بهتر عملیات کرگیری بی تاثیر نیست.

نکته دیگری که قابل توجه است این است که در کرگیری های که در سراشیبی و رو به پایین انجام میشوند فشار بر روی سطح در حال برش (بتن و …) باید کمی از مقدار وزن خود دستگاه بیشتر باشد.

حائز اهمیت است که فشار بیش از حد به دریل باعث آسیب دیدن موتور ایکتریکی دستگاه میشود.

همچنین احتمال گیر کردن مته در بین انجام عملیات کر گیری را افزایش میدهد.

بهر حال باید این اصل کلی را بپذیریم که اساس عملیات کرگیری بر پایه برش سطوح سخت مانند بتن و … میباشد و فشار، ضربه و سایش تاثیر بسیار کمی نسبت به برش دارا میباشند.

دریل ها میتوانند بسته به نیاز ما دوایری با قطر ۱۰ میلی متر تا ۱۸۰ سانتی متر درون بتن ایجاد نمایند.